Δύο εκκρεμότητες υπήρχαν την τελευταία αγωνιστική του πρωταθλήματος – και οι δυο με ένα περίεργο τρόπο αφορούσαν τον ΠΑΟΚ. Η πρώτη ήταν αν θα κέρδιζε το πρωτάθλημα αήττητος και η δεύτερη αν θα έστελνε τον ΠΑΣ στη δεύτερη κατηγορία – το πρώτο θα προκαλούσε το δεύτερο. Όπως αναμενόταν η ομάδα του Ρασβάν Λουτσέσκου πήγε στα Γιάννινα κι έκανε ένα σοβαρό ματς: κράτησε το αήττητό της και ουσιαστικά υπέγραψε την καταδίκη του ΠΑΣ. Οι Γιαννιώτες δεν θα έμεναν στην κατηγορία ακόμα κι αν κέρδιζαν: η νίκη του ΟΦΗ με 0-2 στο Περιστέρι, στο μελαγχολικό αντίο του Κάναντι, θα είχε ως αποτέλεσμα τον υποβιβασμό τους ακόμα κι αν έκαναν το θαύμα να κερδίσουν τον ΠΑΟΚ, αλλά αυτό το γνωρίζουμε μετά το τέλος των αγώνων. Πριν το ματς αρχίσει ο ΠΑΣ είχε κάποιες ελάχιστες ελπίδες – ο ΠΑΟΚ δεν του τις άφησε. Είναι παράξενο που κατακτά το πρωτάθλημα αήττητος; Είναι, αλλά δεν είναι και κάτι εκτός λογικής: είχαμε ένα πρωτάθλημα με ελάχιστο ανταγωνισμό και πολλές αδύναμες ομάδες – αυτές που μπορούσαν να κόψουν βαθμούς από τους δυο πρωτοπόρους ήταν λίγες κι ας μην ξεχνάμε ότι κι ο δεύτερος Ολυμπιακός έκανε 14 νίκες σε 15 ματς στο β γύρο, κι αυτό σπάνιο είναι. Οσο κι αν μοιάζει απίθανο το ότι ο Λουτσέσκου έκανε κάτι που δεν κατάφεραν ο Μπάγεβιτς, ο Βαλβέρδε, ο Γκμοχ, ο Σίλβα κτλ, αν δεις ξανά τα ματς, το πράγμα είναι λογικό. Τα αληθινά δύσκολα παιγνίδια του ΠΑΟΚ ήταν λίγα, κι άλλωστε ποτέ δεν ξέρεις: μπορεί σε δυο – τρία χρόνια ο Λουτσέσκου να προπονεί τη Ρεάλ Μαδρίτης ή να έχει μια ομάδα στο αγγλικό πρωτάθλημα.
Μετά το πρωτάθλημα τίποτα…
Κλείνοντας το κεφάλαιο πρωτάθλημα, το οποίο είναι ιστορικό και μοιάζει με ωραίο παραμύθι, ελπίζω πραγματικά στη Θεσσαλονίκη να κατάλαβαν πως καμία συνομωσία δεν υπήρξε ποτέ εναντίον του ΠΑΟΚ: όταν μετά από 34 χρόνια ήταν δυνατός και δεν έκανε τρέλες βγήκε πρωταθλητής. Αξίζει να δει κανείς τι έκανε ο ΠΑΟΚ στο πρωτάθλημα όλη αυτή την περίοδο για να καταλάβει ότι σχεδόν τίποτα δεν διεκδίκησε ποτέ του.
Μια χρονιά μετά το πρωτάθλημα που κέρδισε, το 1985-86, τερμάτισε δέκατος: πρόκειται για μια από τις χειρότερες τελικές θέσεις πρωταθλητή στην ιστορία του επαγγελματικού πρωταθλήματος. Το 1986-87 ήταν πέμπτος, είκοσι βαθμούς πίσω από τον πρωταθλητή Ολυμπιακό. Το 1987-88 τερμάτισε τρίτος, κοντά στον πρώτο που ήταν η ΑΕΛ: η διαφορά τους ήταν 4 βαθμοί, αλλά η ΑΕΛ ήταν σταθερά στην κορυφή από την αρχή. Το 1988-89 ήταν όγδοος. Το 1989 -90 τρίτος, αλλά οκτώ βαθμούς πίσω από τον ΠΑΟ. Το 1990-91 τέταρτος με 16 βαθμούς διαφορά πάλι από τον Παναθηναϊκό – το ίδιο και το 1991-92. Μια χρονιά μετά τερμάτισε πέμπτος και η διαφορά του από την ΑΕΚ έφτασε τους 31 βαθμούς και την ίδια θέση είχε και το 1993-94. Την επόμενη σεζόν μπήκε στην τριάδα, αλλά τον ΠΑΟ που τερμάτισε πρώτος δεν τον είδε ποτέ του: με 18 βαθμούς διαφορά από την πρώτη θέση δεν κάνεις πρωταθλητισμό. Την επόμενη σεζόν τερμάτισε 14ος . Κινδύνεψε με υποβιβασμό έβαλε μυαλό και ένα χρόνο αργότερα επέστρεψε στην τετράδα καταλήγοντας 18 βαθμούς πίσω από τον Ολυμπιακό, που πανηγύριζε το πρώτο πρωτάθλημα του Σωκράτη Κόκκαλη.
Κόκκαλης, Ζαγοράκης, Σαββίδης
Σε όλη την περίοδο του Κόκκαλη ο ΠΑΟΚ δεν διεκδίκησε από τον Ολυμπιακό κανένα πρωτάθλημα. Ηταν τέταρτος το 1997-98, το 1998-99, το 2000-01, το 2001-02, το 2002-03 με διαφορές από την κορυφή σταθερά μεγαλύτερες από 16 βαθμούς. Το 2000 τερμάτισε πέμπτος με σχεδόν 30 βαθμούς διαφορά από τον Ολυμπιακό και το 2003-04 ήταν τρίτος, με 17 βαθμούς όμως διαφορά από τον ΠΑΟ που ήταν πρωταθλητής. Θα περίμενε κανείς μια τρίτη θέση μετά από πολλά χρόνια να του δώσει ώθηση, αμ δε! Το 2005 τερμάτισε πέμπτος, το 2006 έκτος, πίσω από τον Ηρακλή και την Ξάνθη, θέση που πήρε και μια χρονιά αργότερα τερματίζοντας πίσω από τον Αρη και τον Πανιώνιο. Την επόμενη χρονιά, με τον Ζαγοράκη πρόεδρο και τον Σάντος προπονητή τερμάτισε ένατος, ανασυντάχθηκε και το 2010 τερμάτισε τρίτος, αλλά είναι αλήθεια πως εκείνη τη χρονιά πονοκεφάλησε για κανα δυο μήνες τον πρωταθλητή ΠΑΟ, ο οποίος ωστόσο τερμάτισε με οκτώ βαθμούς περισσότερους. Ο ΠΑΟΚ χάλασε τον κόσμο τότε για μια διαιτησία του Σπάθα στο Βικελίδης (και όντως είχε αδικηθεί…) αλλά εκτός διεκδίκησης πρωταθλήματος βγήκε μια εβδομάδα μετά από αυτό το ματς όταν ενώ ο ΠΑΟ έχασε από τον Ολυμπιακό, ο ίδιος έχασε στην Τούμπα από την ΑΕΚ, χωρίς να τον πειράξει κανείς. Ένα χρόνοι αργότερα ακολουθεί νέα βαθμολογική κατηφόρα: τερματίζει πέμπτος με 25 βαθμούς διαφορά από τον πρώτο Ολυμπιακό.
Ακολουθεί η εποχή του Ιβάν Σαββίδη όπου υπάρχει μια μικρή βελτίωση. Το 2012 ο ΠΑΟΚ τερματίζει τρίτος και το 2013 και το 2014 δεύτερος, αλλά η διαφορά του από τον Ολυμπιακό είναι 23, 15 και 17 βαθμοί αντίστοιχα. Το 2015 ξαναπέφτει τρίτος και το 2016 ξαναπάει τέταρτος τερματίζοντας είκοσι βαθμούς πίσω από τον Ολυμπιακό! Από το 2012 και μετά δεν έχει τελειώσει καμία χρονιά με τον ίδιο προπονητή. Το κάνει επι Σαββίδη για πρώτη χρονιά το 2016-17 όταν κρατά τον Βλάνταν Ιβιτς παρότι έχει βρεθεί δέκατος στο πρωτάθλημα κάποια στιγμή μετά από μια ήττα από τον ΠΑΟ στη Λεωφόρο. Τερματίζει δεύτερος πίσω από τον Ολυμπιακό τον οποίο απλά πλησιάζει στους 6 βαθμούς στο τέλος και ζητά να κερδίσει το πρωτάθλημα στα χαρτιά, με τη βοήθεια του Πλατανιά. Το πρωτάθλημα το χάνει τελικά μετά από δικαστική απόφαση ο ίδιος ένα χρόνο αργότερα από την ΑΕΚ. Και το κερδίζει φέτος, διότι κανένας δεν τραυμάτισε κανένα προπονητή σε ματς στην Τούμπα (θυμίζω ότι αυτός που το έκανε καταδικάστηκε και από την ποινική δικαιοσύνη) και κανένας δεν μπούκαρε σε παιγνίδι του με κουμπούρια στο γήπεδο: αν ένα από τα δυο δεν είχε γίνει θα ήταν και πέρυσι πρωταθλητής, αλλά το θέμα του κομματικού δεν είναι αυτό. Το θέμα του είναι ότι από το 1984-85 ο ΠΑΟΚ διεκδίκησε όλα κι όλα τρία πρωταθλήματα: πήρε το φετινό, έχασε το περσινό μόνος του και έχασε κι ένα από τον ΠΑΟ, στο οποίο τελικά κατέληξε τρίτος. Σε όλη αυτή την περίοδο δεν διεκδίκησε ποτέ του τίποτα από τον Ολυμπιακό – ούτε καν τον κυνήγησε σοβαρά σε κάποιο από τα πρωταθλήματα που αυτός κέρδισε.
Η απαραίτητη ωριμότητα
Καταλαβαίνω ότι γενιές ολόκληρες έχουν μεγαλώσει με παραμύθια για κλεμένους τίτλους, για τους κακούς που δεν άφηναν τον ΠΑΟΚ να κερδίσει κτλ: ο ΠΑΟΚ δεν κέρδιζε γιατί 34 χρόνια σπάνια κάτι διεδικούσε. Δεν είναι κακό τα παραμύθια – τα παιδιά τα χρειάζονται. Οι μεγάλοι, όμως, όχι. Εύχομαι μετά την εφετινή χρονιά ο ΠΑΟΚ να ωριμάσει. Η ενηλικίωση, έτσι κι αλλιώς, ακόμα αργεί. Και δεν είναι και απαραίτητη...
